Jak łowić na blachę

Przyznam się Wam, że wahadłówka czyli zwykła wydawałoby się blacha to dla mnie przynęta, bez której  na żadne wędkarskie wojaże się nie wybieram. Przyczyną tego wcale nie jest fakt, że właśnie na klasycznego Morsa złowiłem pierwszego w życiu szczupaka, ani to, że wiele grubych pstrągów skusiłem kawałkiem fikuśnie krępowanej blaszki.  Błystka wahadłowa, blacha, która powstała gdzieś w zaciszu warsztatu dobrego rękodzielnika, to dla mnie swego rodzaju ikona wędkarstwa spinningowego.

Dziś wszyscy spinningiści pudełka zawalone mają gumami, dużą ich część stanowią woblery a blachy często leżą gdzieś i rdzewieją ze starości, zakładane wyjątkowo w sporadycznychaktach desperacji na totalnym bezrybiu. Mało tego, dziś wahadłówkę cenię i wychwalam pod niebiosa, ale jeszcze kilka lat temu sam na blaszki łowiłem jedynie pstrągi i szczupaki. Zmiana tego stanu rzeczy nastąpiła za sprawą doskonałego rękodzielnika  i świetnego wędkarza, który obnażył moja nieumiejętność posługiwania się błystką wahadłową. W kilku prostych zdaniach opowiedział mi, jak ta blaszana przynęta powinna być  prowadzona, wskazał na najczęściej stosowane błędy i nieprawidłowy dobór blaszki. Długo po tej lekcji dochodziłem do siebie, ale dziś wiem, że ten krótki kurs dał mi więcej niż kilka lat treningów.

Przynęty wędkarskie, określane potocznie jako blachy, to specyficzne narzędzia służące do łowienia ryb, zwłaszcza drapieżników, takich jak szczupak, sum czy okoń. Działają one na zasadzie wywoływania w wodzie efektu ruchu, który naśladuje zdobycz - na przykład małą rybkę - co pobudza instynkty drapieżnika i skłania go do ataku. Sposób poruszana się blachy przypomina nieco zraniona, chora rybę, która dla drapieżnika może stać się łatwą zdobyczą.
Blachy są wykonane przeważnie z metalu - stal nierdzewna, mosiądz czy miedź są najczęściej stosowanymi materiałami. W zależności od użytego metalu, blacha może różnić się barwą, wagą, a co za tym idzie, zachowaniem w wodzie. Niektóre z nich są również pokrywane powłokami odblaskowymi lub fluorescencyjnymi, co ma na celu przyciągnięcie uwagi ryb. Wiele ręcznie produkowanych wahadadłówk posiada bardzo atrakcyjne zdobienia przypominające lub nawiązujące do żywych rybek. Wśród przynęt tego typu można wyróżnić kilka popularnych wzorów. Niektóre z nich mają kształt ryby, inne są bardziej abstrakcyjne, z różnymi wzorami i kolorami. Najpopularniejsze modele to na przykład "Alga, Gnom czy Foka", znane od lat jako najskuteczniejsze blachy na szczupak, czy "Delbanka", która słynie z swojego wyjątkowego działania na ryby łososiowate.
Używając wahadłówek, pamiętaj o kilku istotnych wskazówkach. Po pierwsze, różne ryby reagują na różne kolory i wzory - dobrze jest mieć przy sobie kilka różnych typów blach. Po drugie, wahadłówki działają najlepiej, gdy są prowadzone z umiarkowaną prędkością i zmiennym tempem. Zbyt wolne i zbyt szybkie prowadzenie może spowodować, że przynęta nie będzie tworzyła odpowiedniego efektu w wodzie. Po trzecie, pamiętaj, że blachy mogą przyciągać nie tylko drapieżniki, ale także inne ryby, więc zawsze bądź przygotowany na niespodzianki!
Blachy to niezwykle efektywne przynęty, które mogą przynieść doskonałe rezultaty dla wędkarzy na różnych typach wód - od małych stawów po duże jeziora i rzeki. Ich różnorodność wzorów i kolorów, a także unikalny sposób działania, czynią je nieodzownym elementem ekwipunku każdego wędkarza.

Pierwsza i najważniejsza sprawa to dobór błystki względem tego co i gdzie będziemy łowili. Wahadłówki to setki wzorów, które różnią się od siebie przeznaczeniem i sposobem prowadzenia. Trudność, jaką napotka początkujący spinningista, to ogromna oferta przynęt zawieszonych na sklepowych półkach.  Osobiście zawsze kieruję się zasadą wagi przynęty. Dla mnie wahadłówka musi być przynętą, która jest nieco zbyt lekka do warunków, w jakich przyjdzie mi wędkować. Weźmy na przykład majowe polowanie na szczupaka. 

Zakładając, że łowił będę w jeziorze w którym woda ma głębokość 1 do 3 metrów,a dno porastają pojedyncze rośliny, staram się wybrać blachę, która wykonana jest z blaszki nie grubszej niż 1mm. Tylko taka bowiem przynęta pozwala na bardzo leniwe prowadzenie, które dodatkowo okraszać będziemy jerkowaniem, pauzami i wszystkim tym, co kusi cwanego szczupaka. Tak pracująca blacha pracuje podobnie jak dobrej jakości jerki na szczupaka. Wahadłówka na majowego szczupaka z płytkiej wody powinna przy jednostajnym prowadzeniu jedynie leniwie kolebać się na boki, a kiedy zwijanie przyspieszymy blacha łagodnie wejdzie w ruch obrotowy - ale nie może to przypominać wirowania pomorskiej karlinki. Najlepsze wahadełka na płytką wodę niemal zawieszają się w toni, dzięki czemu przy odrobinie wprawy, wędkarz jest w stanie prowadzić przynętę tuż nad sama roślinnością. Można też wówczas blaszką pograć w jednym miejscu. To działa na szczupaki zabójczo. Dopiero teraz przychodzi czas na dekorowanie, czyli kolor wabika. Ja jestem fanem naturalnego srebra, ale nie niklu.

Lubię blachy celowo przez producentów lekko podstarzane, czyli takie, które nie będą bardzo szczupaka pod woda „oślepiały”. Staram się zawsze wybierać wahadłówki wielokolorowe, czyli z jednej strony srebrne, a z drugiej miedziane lub mosiężne.  Wierzę w to, że podczas wolnego prowadzenia, kiedy wahadłówka przewala się z boku na bok, szczupaka mocno korci kąsek, który co kilka chwil pojawia się i znika.

Szczupak, często określany jako "król wód słodkowodnych", jest celem wielu wędkarzy ze względu na swoje imponujące rozmiary i walory bojowe. Z łowieniem tego drapieżnika wiąże się wiele strategii i technik, a jedną z nich jest wykorzystanie blach, czyli przynęt metalowych, znanymi również jako wahadłówki. Blachy na szczupaka są specyficznie zaprojektowane z myślą o tym, jak szczupak poluje i jakie są jego preferencje żywieniowe. Szczupak jest drapieżnikiem wizualnym, który często reaguje na ruch i błysk, dlatego blachy są tak skuteczne. Oto kilka cech, które wyróżniają blachy przeznaczone do łowienia szczupaka:

Niemniej jednak, warto pamiętać, że każda przynęta ma swoje mocne i słabe strony. Blachy mogą być niezwykle skuteczne, ale ich efektywność zależy od wielu czynników, włączając warunki na łowisku, pórę roku, a nawet indywidualne preferencje szczupaków w danym miejscu. Dlatego zawsze warto mieć przy sobie różne rodzaje przynęt i być gotowym do zmiany strategii, gdy sytuacja na to wskazuje.
 

Inną sprawą jest kształt blaszki. Modele wąskie, lekko krępowane, są dość trudnymi przynętami, bowiem wielu wędkarzy będzie narzekało na to, że przynęta na wędce jest słabo wyczuwalna. To prawda! Te modele wymagają od wędkarza nieco większej wprawy i dużego skupienia. Dają jednak coś w zamian. Długie i lekkie blaszki pozwalają na bardzo nieszablonowe prowadzenie. Można nimi grać na wiele sposobów, a łowienie w opadzie to wędkarska poezja. Na samym końcu  dobieramy przynęty względem tego, na co szczupaki będą polowały. Jeśli w łowisku będzie sporo karasia, krąpia czy grubej płoci, warto sięgnąć po modele typu Gnom, Alga czy Kalewa. Jeśli dominowała będzie raczej drobna rybka, to koniecznie wypróbować należy Morsy, Foki czy klasyczne Spoony.

Nieco inaczej wygląda sprawa w rzece. Tutaj łowienie na wahadłówki to znacznie trudniejsza sprawa, i pewnie dlatego wędkarze szukający zębatego w płynącej wodzie bardzo okazjonalnie sięgają po błystki wahadłowe.  Przyczyną takiego stanu rzeczy jest to, że zwykłą wahadłówką dość trudno dotrzeć do dna I to kolejny mit, który zapewne bierze się stąd, że każda jedna wahadłówka traktowana jest przez nas jako przynęta uniwersalna. Jak zatem łowić na blachę aby kuszenie dawało nam zadawalające efekty?

Problem nie istnieje w miejscach prostych, takich jak międzygłówkowe klatki czy płytkie napływy. Tutaj nawet tę jeziorowa blaszkę zastosujemy z duża skutecznością. Trudność będzie się pojawiała, gdy przyjdzie nam łowić w głębszych rynnach lub mocniejszym uciągu. Na ten kłopot zaradzi wahadłówka wykonana z blaszki o grubości od 1,5 do nawet 2,5mm. Te najgrubsze to już prawdziwe pecyny i nimi należy łowić w najgłębszych dołach bo dochodzą niemal wszędzie do dna. Świetne wahadłówki do rzecznego łowienia szczupaków wykonują trociarze. Małe i ciężkie karlinki z 2-milimetrowej blaszki, pozwalają na leniwe prowadzenie nad dnem nawet w wodzie o głębokości 3-4 metrów w nurcie. Samo łowienie wygląda podobnie jak w jeziorze. Wielkim błędem jest jednostajne prowadzenie - konieczne jest przeplatanie kręcenia korbą pauzami, podnoszeniem i opuszczaniem szczytówki. Warto też blaszkę czasem szarpnąć, aby za kilka chwil położyć ją na dnie.

Oczywiście polecam do tego jeszcze opad, dokładnie taki sam, jak przy łowieniu gumą. W nurcie sugeruję też kierować wybory w stronę przynęt mniejszych, ale przy tym wykonanych z grubszej blachy. Takie wabiki szybciej dadzą nam możliwość dojścia do dna,a do tego będziemy mieli nad nimi większą kontrolę.

Ważną sprawą przy łowieniu wahadłówkami jest wędka. Blaszki nie lubią ostrych kijów w połączeniu z plecionkami. Całość lepiej działa, jeśli do wahadełka dobierzemy ciepły i mięsisty kij zestawiony z plecionką. To pewnego rodzaju kompromis. Moje doświadczenia są takie,że na ostrych i szybkich zestawach, ryby często uwalniają się zaraz po braniu. Warto też pamiętać o kilku detalach związanych ze zbrojeniem samej przynęty. W wielu z nich rozmiar i wielkość kotwicy ma ogromne znacznie, ze względu na samą pracę oraz na chwytność przynęty. Oba parametry niestety należy przetestować osobiście. Podpowiem tylko tyle. że jedynie niewielka grupa wahadłówek wymaga stosowania dużych kotwic, ocierających się o regulamin PZW… Wiele błystek śmiało możemy zbroić kotwicą, której groty nie dotykają boków przynęty. Jest jeszcze kwestia kółek łącznikowych,zarówno tego przy kotwicy, jak i tego służącego do mocowania agrafką.  Kotwiczki wędkarskie śmiało możemy przełożyć przez dwa kółka - to zwykle pozwala uzyskać bardzo plastyczną akcję blaszki, natomiast kółko przednie sugeruję od razu wykluczyć ze zbrojenia. Często dzieje się tak,że to właśnie pierwsze kółko wpływa na niepożądane w wielu sytuacjach kręcenie się wahadłówki  wokół własnej osi.

Wahadłówka w rękach świadomego spinningisty to przynęta wyjątkowo łowna. Rzucana na oślep i ściągana w jednostajnym tempie może czasem przynieść przypadkowa rybę. Jednak dobrej jakości wahadłówka, wykorzystana zgodnie ze swoim przeznaczeniem, potrafi zdziałać cuda i zmienić nasze postrzeganie przynęt spinningowych - dokładnie tak, jak stało się to kilka lat temu w moim przypadku.